Số đếm thông thường

Số 0

例　『れい』　「rei」
ゼロ　「zero」

- Trong tiếng Nhật, số 0 thường được mượn từ tiếng Anh là "Zero" thành ゼロ, ngoài ra còn dùng chữ kanji 例『LINH』
- Trong số đếm thì người Nhật dùng ゼロ, còn 例 sẽ dùng nhiều trong từ ghép Kanji như: 零度　『LINH ĐỘ』　「reido」　0℃ (nhiệt độ không độ C)

Đếm từ 1 -> 10

Số	Hiragana	Romaji	Kanji
１	いち	`ichi`	一
２	に	`ni`	二
３	さん	`san`	三
４	し / よん	`shi`, `yon`	四
５	ご	`go`	五
６	ろく	`roku`	六
７	しち / なな	`shichi`, `nana`	七
８	はち	`hachi`	八
９	く / きゅう	`ku`, `kyuu`	九
１０	じゅう	`juu`	十

- Số 4, 7, 9 có 2 cách đọc, tuy nhiên phần lớn dùng よん cho số 4, なな cho số 7 và きゅう cho số 9

Đếm hàng CHỤC (11 -> 99)

Từ 11 -> 19, công thức đếm sẽ là:
じゅう juu　＋　ichi / ni / san / yon / go / roku / nana / hachi / kyuu]

Đếm 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90 công thức sẽ là:
ni / san / yon / go / roku / nana / hachi / kyuu ＋ じゅう juu

Đếm 21 -> 29 công thức sẽ là:
にじゅう nijuu ＋ ichi / ni / san / yon / go / roku / nana / hachi / kyuu

Đếm hàng 30, 40, ..., 90 công thức tương tự như trên

Ví dụ:
- 14: じゅうよん　『十四』　「juu-yon」
- 25: にじゅうご　『二十五』「nijuu-go」
- 80: はちじゅう　『八十』　「hachijuu」
- 92: きゅうじゅうに　『九十二』　「kyuujuu-ni」

Đếm hàng TRĂM

Số	Hiragana	Romaji	Kanji
１００	ひゃく	`hyaku`	百
２００	にひゃく	`ni-hyaku`	二百
３００	さんびゃく	`san-byaku`	三百
４００	よんひゃく	`yon-hyaku`	四百
５００	ごひゃく	`go-hyaku`	五百
６００	ろっぴゃく	`rop-pyaku`	六百
７００	ななひゃく	`nana-hyaku`	七百
８００	はっぴゃく	`hap-pyaku`	八百
９００	きゅうひゃく	`kyuu-hyaku`	九百

- Chú ý 300, 600, 800 có biến âm:
+ 300 san-byaku: "san" kết thúc là "n" nên có biến âm từ "h" -> "b"
+ 600 rop-pyaku: "roku" kết thúc là "ku" nên biến thành lặp cho dễ đọc
+ 800 hap-pyaku: "hachi" kết thúc là "chi/tsu" nên biến thành lặp cho dễ đọc
- Cách đếm: Đếm hàng trăm trước rồi tới hàng chục rồi hàng đơn vị
- Một vài Ví dụ:
+ 123: "một trăm" (ひゃく hyaku ) "hai mươi ba" (にじゅうさん nijuu-san) → ひゃくにじゅうさん　『百二十三』　「hyaku-nijuu-san」
+ 369: "ba trăm" (さんびゃく sanbyaku) "sáu mươi chín" (ろくじゅうきゅう rokujuu-kyuu) →　さんびゃくろくじゅうきゅう　『三百六十九』　「sanbyaku-rokujuu-kyuu」
+ 850: "tám trăm" (はっぴゃく happyaku) "năm mươi" (ごじゅう gojuu) → はっぴゃくごじゅう　『八百五十』　「happyaku-gojuu」

Đếm hàng NGÀN

Số	Hiragana	Romaji	Kanji
１０００	せんく	`sen`	千
２０００	にせん	`ni-sen`	二千
３０００	さんぜんく	`san-zen`	三千
４０００	よんせんく	`yon-sen`	四千
５０００	ごせんく	`go-sen`	五千
６０００	ろくせん	`roku-sen`	六千
７０００	ななせん	`nana-sen`	七千
８０００	はっせん	`hassen`	八千
９０００	きゅうせん	`kyuu-sen`	九千

- Chú ý 3000, 8000 có biến âm:
+ 3000 san-zen: "san" kết thúc là "n" nên có biến âm từ "s" -> "z"
+ 8000 hassen: Biến âm thành lặp do "chi" đi trước "s"
- Cách đếm: Cứ đếm từng hàng một
- Một vài Ví dụ:
+ 1234: "1 ngàn" (せん sen) "hai trăm" (にひゃく ni-hyaku) "ba mươi bốn" (さんじゅうよん sanjuu-yon) -> せんにひゃくさんじゅうよん　『千二百三十四』　「sen-nihyaku-sanjuu-yon」
+ 8369: "Tám ngàn" (ろくせん rokusen) "ba trăm" (さんびゃく san-byaku) "sáu mươi chín" (ろくじゅうきゅう rokujuu-kyuu) -> ろくせんさんびゃくろくじゅうきゅう　『六千三百六十九』　「rokusen-sanbyaku-rokujuu-kyuu」

Đếm hàng VẠN

Số	Hiragana	Romaji	Kanji
１００００	いちまん	`ichi-man`	万
２００００	にまん	`ni-man`	二万
３００００	さんまん	`san-man`	三万
４００００	よんまん	`yon-man`	四万
５００００	ごまん	`go-man`	五万
６００００	ろくまん	`roku-man`	六万
７００００	ななまん	`nana-man`	七万
８００００	はちまん	`hachi-man`	八万
９００００	きゅうまん	`kyuu-man`	九万

- Chú ý là 1 vạn là ichi man chứ không phải là man như trường hợp đếm 1000 (sen)
- Một chú ý quan trọng nữa là khác với đếm số trong tiếng Việt, chúng ta thường gom 3 số lại với nhau từ phải qua trái rồi đếm (ví dụ 1000000 thì sẽ chia ra thành 1.000.000 để đếm). Tuy nhiên trong tiếng Nhật, chúng ta không gom 3 số mà là gom 4 số (ví dụ: 1000000 sẽ được chia ra thành 100.0000 để đếm)

Ví dụ:

36812: "3 vạn" (さんまん sanman) "6 ngàn" (ろくせん rokusen) "tám trăm" (はっぴゃく happyaku) "mười hai" (じゅうに juu-ni) → さんまんろくせんはっぴゃくじゅうに　『三万六千八百十二』　「sanman-rokusen-happyaku-juuni」
- Đếm số lớn hơn, xem tại https://en.wikipedia.org/wiki/Japanese_numerals

Số đếm thuần Nhật

Người Nhật dùng cách đếm thuần Nhật trong nhiều trường hợp đếm với lượng từ chỉ đếm, ví dụ đếm "cái" (một cái, hai cái, ba cái, ...), đếm tầng (1 tầng, 2 tầng, 3 tầng, ...), đếm người (1 người, 2 người, ...), đếm tuổi (1 tuổi, 2 tuổi, ...). Tuy nhiên, nếu không chắc về lượng từ thích hợp thì hãy dùng つ tsu để đếm là an toàn nhất.

Chi tiết xem thêm tại http://akira.edu.vn/hoc-so-dem-trong-tieng-nhat-hieu-qua/, ở đây mình chỉ xin liệt kê 1 vài loại phổ biến nhất:

Đếm đồ vật nói chung

| # | Hiragana | Romaji |
|:-:|:-:|:-:|:-:|
| 1 cái | ひとつ | hitotsu |
| 2 cái | ふたつ | futatsu |
| 3 cái | みっつ | mittsu |
| 4 cái | よっつ | yottsu |
| 5 cái | いつつ | itsutsu |
| 6 cái | むっつ | muttsu |
| 7 cái | ななつ | nanatsu |
| 8 cái | やっつ | yattsu |
| 9 cái | ここのつ | kokonotsu |
| 10 cái | とお | too |
| Mấy cái | いくつ | ikutsu |

- Bắt đầu từ 11 trở đi trở về số đếm bình thường và lưu ý là không có tsu đằng sau

Đếm người

Công thức là: Số đếm ＋　にん　『人』「nin」

#	Hiragana	Romaji	Kanji
1 người	ひとり	`hitori`	一人
2 người	ふたり	`futari`	二人
3 người	さんいん	`sannin`	三人
4 người	よにん	`yonin`	四人
5 người	ごにん	`gonin`	五人
6 người	ろくにん	`rokunin`	六人
7 người	なんいん, しちにん	`nananin`, `shichinin`	七人
8 người	はちにん	`hachinin`	八人
9 người	きゅうにん	`kyuunin`	九人
10 người	じゅうにん	`juunin`	十人
Mấy người	なんにん	`nannin`

- Chú ý các biến thể ở 1, 2 và 4
+ 1: hitori không có nin
+ 2: futari không có nin
+ 4: yonin (lược bỏ 1 chữ "n"), tương tự cho các số 14, 24, 34, ... (Ví dụ: 14 = じゅうよにん「juu-jonin」)

Đếm tuổi

Công thức là: Số đếm ＋　さい　『歳』　「sai」

- Chú ý các biến âm ở 1, 8 và 10
- Trường hợp đặc biệt 20 tuổi là hatachi

#	Hiragana	Romaji	Kanji
1 tuổi	いっさい	`issai`	一歳
2 tuổi	にさい	`nisai`	二歳
3 tuổi	さんさい	`sansai`	三歳
4 tuổi	よんさい	`yonsai`	四歳
5 tuổi	ごさい	`gosai`	五歳
6 tuổi	ろくさい	`rokusai`	六歳
7 tuổi	ななさい	`nanasai`	七歳
8 tuổi	はっさい	`hassai`	八歳
9 tuổi	きゅうさい	`kyuusai`	九歳
10 tuổi	じゅっさい	`jussai`	十歳
20 tuổi	はたち	`hatachi`	二十歳
Mấy tuổi	なんさい	`nansai`

Đếm tầng

Công thức là: Số đếm ＋　かい　『階』「kai」

- Chú ý các biến âm ở 1, 3, 6, 8 và 10
- "kai" biến âm thành "gai" khi trước nó kết thúc bằng "n" (san, nan --> sangai, nangai)
- Tầng trệt sẽ đước đếm là tầng 1, đếm tầng hầm sẽ dùng chữ ちか ở phía trước.

Ví dụ:

Tầng hầm thứ nhất: ちかいっかい　「chika-ikkai」

(Tham khảo từ nhiều nguồn)