目的
(String)object のような型変換が JVM 上でどのように処理されるかを調べる。
前段階として先ずはバイトコード上での表現を確認する。
バイトコードを生成
Test.java
public class Test {
public static void main(String[] args){
Object o = "hello";
String s = (String)o;
System.out.println(s);
}
}
test@test-ThinkPad-X280:~/test/javatest$ javac Test.java
test@test-ThinkPad-X280:~/test/javatest$ java Test
hello
test@test-ThinkPad-X280:~/test/javatest$ javap -v Test
Classfile /home/test/test/javatest/Test.class
Last modified 2025年8月24日; size 444 bytes
SHA-256 checksum 075b42527f2f631c0388eaa257248062bb7489aad47541c89797f5c5f69c47ac
Compiled from "Test.java"
public class Test
minor version: 0
major version: 61
flags: (0x0021) ACC_PUBLIC, ACC_SUPER
this_class: #23 // Test
super_class: #2 // java/lang/Object
interfaces: 0, fields: 0, methods: 2, attributes: 1
Constant pool:
#1 = Methodref #2.#3 // java/lang/Object."<init>":()V
#2 = Class #4 // java/lang/Object
#3 = NameAndType #5:#6 // "<init>":()V
#4 = Utf8 java/lang/Object
#5 = Utf8 <init>
#6 = Utf8 ()V
#7 = String #8 // hello
#8 = Utf8 hello
#9 = Class #10 // java/lang/String
#10 = Utf8 java/lang/String
#11 = Fieldref #12.#13 // java/lang/System.out:Ljava/io/PrintStream;
#12 = Class #14 // java/lang/System
#13 = NameAndType #15:#16 // out:Ljava/io/PrintStream;
#14 = Utf8 java/lang/System
#15 = Utf8 out
#16 = Utf8 Ljava/io/PrintStream;
#17 = Methodref #18.#19 // java/io/PrintStream.println:(Ljava/lang/String;)V
#18 = Class #20 // java/io/PrintStream
#19 = NameAndType #21:#22 // println:(Ljava/lang/String;)V
#20 = Utf8 java/io/PrintStream
#21 = Utf8 println
#22 = Utf8 (Ljava/lang/String;)V
#23 = Class #24 // Test
#24 = Utf8 Test
#25 = Utf8 Code
#26 = Utf8 LineNumberTable
#27 = Utf8 main
#28 = Utf8 ([Ljava/lang/String;)V
#29 = Utf8 SourceFile
#30 = Utf8 Test.java
{
public Test();
descriptor: ()V
flags: (0x0001) ACC_PUBLIC
Code:
stack=1, locals=1, args_size=1
0: aload_0
1: invokespecial #1 // Method java/lang/Object."<init>":()V
4: return
LineNumberTable:
line 1: 0
public static void main(java.lang.String[]);
descriptor: ([Ljava/lang/String;)V
flags: (0x0009) ACC_PUBLIC, ACC_STATIC
Code:
stack=2, locals=3, args_size=1
0: ldc #7 // String hello
2: astore_1
3: aload_1
4: checkcast #9 // class java/lang/String
7: astore_2
8: getstatic #11 // Field java/lang/System.out:Ljava/io/PrintStream;
11: aload_2
12: invokevirtual #17 // Method java/io/PrintStream.println:(Ljava/lang/String;)V
15: return
LineNumberTable:
line 4: 0
line 5: 3
line 6: 8
line 7: 15
}
SourceFile: "Test.java"
test@test-ThinkPad-X280:~/test/javatest$
キャストに関わる部分
checkcastは 実際には「型の検査だけ」を行う命令 で、参照自体は全く変わらないことが分かる。
0: ldc #7 // 定数プールから文字列「hello」を読みこみスタックの一番上に置く
2: astore_1 // スタック上部から「hello」を取り出し変数1へ格納
3: aload_1 // 変数1の参照をスタック上部へ置く
4: checkcast #9 // スタック上部の参照を #9 (java/lang/String) にキャスト
// キャスト成功 → 参照はそのままスタックに残る
// キャスト失敗 → ClassCastException が呼ばれる
7: astore_2 // スタック上部の参照を変数2へ格納する
ここまでがバイトコードで確認できる範囲。
次回はJVMのソースコードを辿り、checkcast が内部でどのように型チェックを行っているかを理解する予定。