LoginSignup
2
4

カテゴリ変数をダミー変数化した時に教師データとテストデータの列数をそろえる

Last updated at Posted at 2024-04-22

ダミー変数化(ワンホットエンコーディング)で配列がぐちゃぐちゃになる

ng.png

カテゴリ変数をダミー変数化すると、ユニークな値の数に応じて変数を増やすことができます。配列としては列数が増えることになります。

冒頭の図のように、教師データと検証データ、テストデータに対して個々にダミー変数化を行うと、ユニークな値が共通しない時に配列が揃いません。

そこで、以下の図のように、ユニークな値が異なる場合でも、列の数と順番が合うような処理を解説します!

ok.png

問題設定

題材として、Kaggleのこちらのコンペデータを使ってみます。ローンの返済能力の予測がテーマのコンペです。

本題までの細かい前処理はこちらにまとめました。

まず、教師データと検証データの列数は48個ずつで等しいです。

[in]
print(f"Train: {X_train.shape}")
print(f"Valid: {X_valid.shape}")

[out]
Train: (915995, 48)
Valid: (305332, 48)

教師データのカテゴリ変数は13個あります。

[in]
print(X_train.dtypes)

[out]
amtinstpaidbefduel24m_4187115A      float64
annuity_780A                        float64
annuitynextmonth_57A                float64
avginstallast24m_3658937A           float64
avglnamtstart24m_4525187A           float64
avgoutstandbalancel6m_4187114A      float64
avgpmtlast12m_4525200A              float64
credamount_770A                     float64
currdebt_22A                        float64
currdebtcredtyperange_828A          float64
disbursedcredamount_1113A           float64
downpmt_116A                        float64
inittransactionamount_650A          float64
lastapprcommoditycat_1041M         category
lastapprcommoditytypec_5251766M    category
lastapprcredamount_781A             float64
lastcancelreason_561M              category
lastotherinc_902A                   float64
lastotherlnsexpense_631A            float64
lastrejectcommoditycat_161M        category
lastrejectcommodtypec_5251769M     category
lastrejectcredamount_222A           float64
lastrejectreason_759M              category
lastrejectreasonclient_4145040M    category
maininc_215A                        float64
maxannuity_159A                     float64
maxannuity_4075009A                 float64
maxdebt4_972A                       float64
maxinstallast24m_3658928A           float64
maxlnamtstart6m_4525199A            float64
maxoutstandbalancel12m_4187113A     float64
maxpmtlast3m_4525190A               float64
previouscontdistrict_112M          category
price_1097A                         float64
sumoutstandtotal_3546847A           float64
sumoutstandtotalest_4493215A        float64
totaldebt_9A                        float64
totalsettled_863A                   float64
totinstallast1m_4525188A            float64
description_5085714M               category
education_1103M                    category
education_88M                      category
maritalst_385M                     category
maritalst_893M                     category
pmtaverage_3A                       float64
pmtaverage_4527227A                 float64
pmtaverage_4955615A                 float64
pmtssum_45A                         float64
dtype: object
検証データも同様でした。
[in]
print(X_valid.dtypes)

[out]
amtinstpaidbefduel24m_4187115A      float64
annuity_780A                        float64
annuitynextmonth_57A                float64
avginstallast24m_3658937A           float64
avglnamtstart24m_4525187A           float64
avgoutstandbalancel6m_4187114A      float64
avgpmtlast12m_4525200A              float64
credamount_770A                     float64
currdebt_22A                        float64
currdebtcredtyperange_828A          float64
disbursedcredamount_1113A           float64
downpmt_116A                        float64
inittransactionamount_650A          float64
lastapprcommoditycat_1041M         category
lastapprcommoditytypec_5251766M    category
lastapprcredamount_781A             float64
lastcancelreason_561M              category
lastotherinc_902A                   float64
lastotherlnsexpense_631A            float64
lastrejectcommoditycat_161M        category
lastrejectcommodtypec_5251769M     category
lastrejectcredamount_222A           float64
lastrejectreason_759M              category
lastrejectreasonclient_4145040M    category
maininc_215A                        float64
maxannuity_159A                     float64
maxannuity_4075009A                 float64
maxdebt4_972A                       float64
maxinstallast24m_3658928A           float64
maxlnamtstart6m_4525199A            float64
maxoutstandbalancel12m_4187113A     float64
maxpmtlast3m_4525190A               float64
previouscontdistrict_112M          category
price_1097A                         float64
sumoutstandtotal_3546847A           float64
sumoutstandtotalest_4493215A        float64
totaldebt_9A                        float64
totalsettled_863A                   float64
totinstallast1m_4525188A            float64
description_5085714M               category
education_1103M                    category
education_88M                      category
maritalst_385M                     category
maritalst_893M                     category
pmtaverage_3A                       float64
pmtaverage_4527227A                 float64
pmtaverage_4955615A                 float64
pmtssum_45A                         float64
dtype: object

一応、2つのデータフレームの列名に差分がないことも確かめました。

[in]
set(X_train.columns) ^ set(X_valid.columns)

[out]
set()

ダミー変数化をすると...

ここで、pandas.get_dummiesを使ってダミー変数化すると列数が揃わなくなります。

[in]
import pandas as pd

X_train = pd.get_dummies(X_train)
X_valid = pd.get_dummies(X_valid)
print(f"Train: {X_train.shape}")
print(f"Valid: {X_valid.shape}")

[out]
Train: (915995, 834)
Valid: (305332, 736)

教師データと検証データには、それぞれにない列名が存在します。

[in]
print("学習データにはあって検証データにはない列数:" )
print(len(set(X_train.columns) - set(X_valid.columns)))

print("検証データにはあって学習データにはない列数:" )
print(len(set(X_valid.columns) - set(X_train.columns)))

[out]
学習データにはあって検証データにはない列数:
133
検証データにはあって学習データにはない列数:
35

列数の差は、ダミー変数化前の各列のユニークな値の差となります。

解決方法

各データフレームに出現するユニークな値をカテゴリとして設定する必要があります!

そこで、ダミー変数化する前にpandas.CategoricalDtypeを使ってそれぞれのデータフレームのカテゴリ変数のユニークな値をcategoriesに付与します。

以下のステップで、列が揃ったデータフレームに加工していきます。

  1. データフレームからカテゴリ変数の列名を抽出
  2. 各変数の教師データと検証データのユニークな値を取得
  3. ユニークな値をCategoricalDtypeの引数として渡す
  4. get_dummiesでダミー変数化

まずは対象となるカテゴリ変数を得ます。

# 1.カテゴリ変数の列名を抽出

[in]
# データ型がstrの列名を取得することでカテゴリ変数を得る
cat_cols = X_train.loc[:, X_train.iloc[0].map(type) == str].columns.unique()
print('Categorical columns:')
print(cat_cols)

[out]
Categorical columns:
Index(['lastapprcommoditycat_1041M', 'lastapprcommoditytypec_5251766M',
       'lastcancelreason_561M', 'lastrejectcommoditycat_161M',
       'lastrejectcommodtypec_5251769M', 'lastrejectreason_759M',
       'lastrejectreasonclient_4145040M', 'previouscontdistrict_112M',
       'description_5085714M', 'education_1103M', 'education_88M',
       'maritalst_385M', 'maritalst_893M'],
      dtype='object')

続いて、それぞれの変数に対してユニークな値をカテゴリとして付与します。わかりやすくfor文で実装します。

[in]
import pandas as pd
for col in cat_cols:
    # 2.各変数の教師データと検証データのユニークな値を取得
    cat_list = {*X_train[col], *X_valid[col]}
    # 3.ユニークな値を`CategoricalDtype`の引数として渡す
    X_train[col] = X_train[col].astype(pd.CategoricalDtype(cat_list))
    X_valid[col] = X_valid[col].astype(pd.CategoricalDtype(cat_list))

ちなみに*を使うことでリストなどをアンパックできます。中身はこんなデータになっています。

[in]
print({*X_train[col], *X_valid[col]})

[out]
{'P105_126_172', 'P175_82_175', 'P49_162_170', 'P193_109_73', 'P76_145_175', 'P52_56_90', 'P143_21_170', 'P201_79_148', 'P21_123_87', 'P181_140_94', 'P21_79_33', 'P159_130_59', 'P137_157_60', 'P216_109_183', 'P65_94_74', 'P75_42_174', 'P12_6_178', 'P187_118_47', 'P148_110_5', 'a55475b1', 'P38_69_128', 'P156_122_160', 'P151_9_55', 'P98_19_172', 'P137_6_96', 'P121_6_80', 'P177_46_174', 'P117_143_46', 'P109_133_183', 'P48_73_87', 'P176_123_187', 'P160_128_10', 'P141_125_135', 'P184_3_97', 'P58_25_91', 'P33_29_177', 'P53_45_92', 'P128_43_169', 'P110_120_162', 'P201_108_190', 'P156_50_173', 'P100_96_175', 'P3_103_80'}

最後にダミー変数化を行います。

# 4.`get_dummies`でダミー変数化

[in]
X_train = pd.get_dummies(X_train)
X_valid = pd.get_dummies(X_valid)
print(f"Train: {X_train.shape}")
print(f"Valid: {X_valid.shape}")

[out]
Train: (915995, 856)
Valid: (305332, 856)

列数が揃いましたね。
2つのデータフレームの列名にも差分がありません。

[in]
set(X_train.columns) ^ set(X_valid.columns)

[out]
set()

まとめ

ダミー変数化は次元数が大きくなるので計算コストも意識しなくてはいけない場合があります。

Kaggleで扱うようなデータの規模であったり、外部の計算リソースを使う、という場面では小回りの利く前処理が必要になるので、この記事では丁寧に処理手順を分けています。

get_dummiesの場合はdrop_firstでさらに次元を削ることができます。

2
4
0

Register as a new user and use Qiita more conveniently

  1. You get articles that match your needs
  2. You can efficiently read back useful information
  3. You can use dark theme
What you can do with signing up
2
4